Argentina có kế hoạch in hình Messi lên tờ tiền của họ. Nếu tôi là Messi, tôi sẽ bảo thôi, đừng làm vậy, chính phủ hãy tập trung trả nợ đúng hạn cho nhà đầu tư nước ngoài và đưa lạm phát xuống một con số.
Tại sao tôi nói vậy. Hiện lạm phát ở Argentina đã ở mức đang tiến tới con số 100%. Dự trữ ngoại hối không có nên Argentina liên tục vỡ nợ trả tiền trái phiếu (default) cho nhà đầu tư nước ngoài. Chỉ riêng trong 22 năm của thế kỷ này đã vỡ nợ 3 lần. Đến nỗi giờ muốn đi bán trái phiếu chính phủ để vay thì đối với trái phiếu 10 năm, lợi tức của nó được tính toán phải cở 50%.
Không còn ngoại hối nên phải phá giá đồng peso. Đầu năm 2017, một đô la Mỹ đổi được 16 peso. Chỉ sau 5 năm, hiện nay thì một đô la Mỹ đổi được hơn 170 peso. Tức là giá trị mất đi 10 lần sau 5 năm.
Tiền mất giá nhanh vậy nên người giàu ít muốn giữ tiền peso, mà họ tìm cách đổi ra đô la Mỹ để cất. Dự trữ ngoại hối của chính phủ do đó không còn. Giới trung lưu có thu nhập bằng đồng peso thì chẳng mấy chốc rơi xuống ngưỡng nghèo. Sức mua do đó mà đi xuống. Khủng hoảng kinh tế triền miên. Khi kinh tế khủng hoảng thì thu ngân sách không có, lại dự trữ ngoại hối không còn, nên chính phủ chỉ còn cách duy nhất là in tiền ra để trả lương công chức nếu không muốn thấy chính phủ sụp đổ. Chính phủ in tiền thì tiếp tục gia tăng lạm phát. Vòng xoáy tiếp tục.
Khi một tổng thống không giải quyết được vấn đề kinh tế, thì họ lập tức thay một tổng thống khác. Tổng thống muốn đắc cử thì phải hứa hẹn hỗ trợ người nghèo, dù biết rằng khó, nhưng mà không hứa thì ai bầu. Nhưng hỗ trợ thì lấy gì hỗ trợ. Nhưng hứa mà người nghèo không thấy thì họ xuống đường yêu cầu từ chức. Chính trị bất ổn.
Argentina bước sang thế kỷ 20 là một trong mười nước giàu nhất hành tinh, ngang ngửa các nước Âu Châu. Đất nước giàu tài nguyên, đất đai rộng rãi, phì nhiêu. Nhưng kinh tế khủng hoảng liên tục kể từ đó đã kéo đất nước này lùi lại.
Tại sao Argentina bị như vậy là nội dung của một bài viết khác, nó có nhiều vấn đề, và chính trị là một trong các nguyên nhân.
Trở lại câu hỏi rằng tại sao tôi không muốn hình ảnh Messi nên được in trên tờ tiền? Giả sử như Messi được in trên tờ 1000 peso, tức giá trị hiện nay chừng hơn 5 đô la Mỹ. Với tốc độ lạm phát như hiện nay, chừng 5 năm sau, nó có giá trị cỡ 0.5 đô la Mỹ. Và thêm vài năm nữa, đồng tiền này với hình của Messi sẽ được dùng để làm gì, bạn đọc sẽ hiểu.
Câu hỏi lớn hơn là tại sao giới chức Argentina lại làm vậy? Đó có thể là trong cuộc khủng hoảng như hiện nay, khi mà mọi thứ trở nên bức xức và sẵn sàng bùng nổ, đây là một dịp để những người cầm quyền mượn hình ảnh của Messi nhằm thoả mãn tinh thần dân tộc và xoa dịu những bất mãn của người dân.
Nguyễn Huy Vũ
20.12.2022
