Năm 2 đại học, toàn khối sinh viên trường Khoa học Tự nhiên chúng tôi chuyển hết từ Thủ Đức lên Sài Gòn. Đó là năm 2002.
Trước khi vào Sài Gòn, mẹ đưa cho tôi chừng 200 ngàn. Mẹ nói cầm đi con, rồi bữa nào mẹ gửi vào tiếp. Mẹ nói vậy để trấn an tôi, chứ nhà tôi lúc đó khó mà đi mượn thêm được đồng nào. Tôi biết trước rồi nên tâm lý là vào Sài Gòn tự đi kiếm việc, tự sống.
Vào Sài Gòn tôi ở nhà thằng Minh, bạn học thêm của tôi trong lớp Toán của thầy Sáng. Nhà nó có hai tầng, nằm trong một hẻm nhỏ ở khu Rạch Chiếc. Tầng trên nó với ba nó ở. Tầng dưới ngăn làm đôi, phía trước cho người ta mở văn phòng cho thuê. Phía sau là một cái bếp, cạnh toi-let, rồi có cầu thang đi lên. Tôi ở ngăn phía sau. Tôi kê một cái bàn để ngồi học, còn ngủ thì tối trải chiếu ngủ dưới chân cầu thang. Minh với ba nó đi suốt ngày, thỉnh thoảng mới về, còn người thuê mặt bằng làm công ty cũng thỉnh thoảng mới đến nên nhà khá yên tĩnh. Hàng tháng tôi đóng tiền ở trọ cho ba Minh. Ở một thời gian thì thấy ba Minh khó quá nên tôi chuyển đi, sang ở với một nhóm bạn trong lớp đại học, ở cùng quận, cách chừng 10 phút đạp xe.
Việc đầu tiên tôi làm trong buổi sáng khi vào Sài Gòn đó là đi tìm mua một chiếc xe đạp. Tôi mua một chiếc xe cũ giá 120 ngàn ở một cửa hàng xe đạp cũ dưới chân cầu chữ Y.
Sau khi mua xe đạp thì tôi đem cái máy nghe nhạc Sony Walkman đi cầm đồ. Ông chủ tiệm cầm đồ nhìn cái máy rồi nói chắc giá 150 ngàn. Không thêm không bớt.
Hồi cuối thập niên 1990, cho đến đầu những năm 2000, máy nghe nhạc Sony Walkman là máy rất xịn. Tôi mua được là do tiền tôi để dành năm học lớp 11. Lúc đó, mỗi năm Bộ Giáo Dục tổ chức một kỳ thi học sinh giỏi quốc gia. Trước khi tổ chức kỳ thi học sinh giỏi quốc gia thì tỉnh sẽ tổ chức kỳ thi học sinh giỏi tỉnh. Kỳ thi này thường chỉ dành cho học sinh lớp 12. Chỉ một số trường hợp đặc biệt của lớp chuyên khi mà có những học sinh xuất sắc lớp 11 mới được đặc cách tham dự thi chung với lớp 12. Tôi và một bạn nữa của lớp tôi được đặc cách tham dự thi chung với các anh chị chuyên Lý lớp 12 của trường sau vòng thi sơ tuyển cấp trường. Tôi đạt điểm cao nhất trong kỳ thi cấp tỉnh, hơn hẳn các anh chị lớp Lý ở trên. Thầy hiệu phó trường tôi lúc nhận kết quả rất tự hào về trường, đem loa ra thông báo ngay. Tôi nghe tên tôi, rất sung sướng. Sau khi thi xong cấp tỉnh thì tỉnh sẽ chọn ra một đội tuyển chừng 10 người để bồi dưỡng cho kỳ thi giải quốc gia. Và lúc bồi dưỡng này là lúc tôi có tiền. Thời gian bồi dưỡng khoảng một học kỳ. Cứ mỗi ngày trôi qua thì tỉnh sẽ cho mỗi học sinh trong đội tuyển chừng mười mấy ngàn. Tỉnh tính rằng số tiền này sẽ đủ cho chi phí ăn học mỗi ngày của một học sinh tham gia bồi dưỡng trước kỳ thi. Ngày đó, ngoài quán, mỗi dĩa cơm có giá 3 ngàn đồng, có chỗ cơm sinh viên chỉ 2 ngàn đồng. Với số tiền này, tôi ăn uống vừa phải, còn tiền để dành thì mua cái máy nghe nhạc Sony Walkman.
Năm đó thi học sinh giỏi quốc gia Vật Lý tôi không có giải. Nhưng năm kế tiếp, khi tôi lên lớp 12, một lần nữa nằm trong đội tuyển Vật Lý của tỉnh đi thi học sinh giỏi Lý quốc gia thì tôi đoạt giải Khuyến Khích, cùng với một bạn nữa trong lớp. Trong mấy năm liên tiếp, tỉnh tôi không có ai đoạt giải quốc gia về Vật Lý, nên khi có tin kết quả đưa về cả trường xôn xao. Bà cô dạy môn Kỹ Thuật thì nhìn tôi như thể không tin, “ông Huy Vũ mà cũng có giải à”. Số là tôi không ưa học mấy môn phụ lắm, nên không quan tâm nhiều. Như nhiều học sinh, tôi chỉ học mỗi ba môn Toán, Lý, Hoá. Một lần trong một bài kiểm tra môn Kỹ Thuật tôi được 10 điểm. Khi đứng lên hô, mấy thằng bạn trong lớp trêu tôi, tôi đứng khom người hô, “thưa cô, mư… ơ..ì”. Tôi kéo dài chữ mười. Cả lớp được dịp cười ầm lên. Bà cô ngồi ở trên nhìn tôi, bảo: “Ông Huy Vũ, ông hô không nghiêm túc, tui cho ông 1 điểm.” Từ mười điểm thành một điểm, cả lớp lại cười ầm ầm tiếp. Tôi cũng mắc cười quá nên gục mặt xuống bàn mà bụm miệng cười. Bà cô từ trên đi xuống, thấy tôi gục mặt dưới bàn thì hỏi “Tui cho ông 1 điểm ông có oan ức gì mà khóc?” Thấy tôi không ngẩng mặt lên, đứa bạn kế bên kéo tôi ngước lên. Tôi ngước lên, không khóc mà cười sặc sụa, còn bà cô thấy vậy thì có vẻ tức giận lắm, cuối buổi hình như cô cho giờ C thì phải. Bữa sau thầy giáo chủ nhiệm lên hỏi sự tình tôi chỉ thuật lại câu chuyện, rồi thôi.
Cầm 150 ngàn từ tiệm cầm đồ, tôi đi tìm việc. Tại một trung tâm giới thiệu việc làm ở đường Xô Viết Nghệ Tĩnh, một nữ nhân viên giới thiệu rằng có công việc làm gia sư, tuần ba buổi, tháng được 400 ngàn, dạy ba môn, rồi chị ta ra điều kiện rằng bây giờ phải đưa tiền trước giữ chân, vì công việc đó có người nhận rồi. Nếu mà mai người đó không nhận thì chị ta sẽ giữ cho tôi. Còn không thì sẽ kiếm một việc khác cho tôi hoặc trả tiền lại. Tôi cũng ngại rằng có khi cô ta lấy tiền của mình rồi chẳng giải quyết vấn đề gì. Quả đúng như vậy, mấy bữa sau tới như lời hẹn thì không thấy cô ta đâu, hỏi những nhân viên khác thì bọn họ nói cô ta nghỉ việc rồi, họ không giải quyết. Tức quá tôi chạy sang đồn công an kế bên nhờ can thiệp, nhưng công an bảo rằng phải viết đơn và gửi bên toà án. Nghe vậy, tôi bỏ về.
Ngày đó, 150 ngàn đối với nhiều người không lớn, nhưng đó là một khoản rất lớn đối với giới sinh viên nghèo như tôi, vì đó là tiền ăn của một tháng. Về đến nhà thì may là gặp thằng Minh cũng vừa về nhà. Nó bảo nó cũng mới đăng ký việc làm ở một trung tâm ở quận Tân Bình. Hỏi nó trung tâm nào thì nó giơ tờ giấy ra. Tôi nhìn tờ giấy thì rất mừng, thì ra đó là công ty giới thiệu việc làm của tôi, nhưng chi nhánh ở Tân Bình. Tôi đoán là cô nhân viên kia đã trốn lên làm việc ở chi nhánh công ty ở Tân Bình. Tôi kêu Minh chở tôi lên đó. Sau khi ăn trưa xong thì hai chúng tôi lên. Tại đó tôi bắt gặp cô ta. Vừa nhìn thấy tôi, cô ta đã thay đổi sắc mặt. Tôi bảo cô ta giải quyết như đã hứa hoặc là trả lại tiền. Cô bảo lớp kia đã có người nhận rồi. Nhưng tiền thì cô ta không muốn trả lại. Tôi bảo nếu không trả lại thì tôi sẽ ra trước cổng thông báo trường hợp của tôi, nói rằng công ty lừa đảo và kêu tất cả người đang xin việc làm đi chỗ khác. Sau một hồi cò kè, cuối cùng cô ta buộc phải mở hộc tủ lấy 150 ngàn ra trả lại.
Những ngày sau tôi đạp xe đi đăng ký những trung tâm gia sư khác. Họ bảo rằng khi có việc sẽ gọi tôi. Một hôm ba Minh báo là có chỗ gọi tôi lên đưa việc. Trung tâm đó ở trên đường Lý Thường Kiệt, gần Đại học Bách Khoa. Tôi đạp xe lên thì gặp anh chủ. Anh bảo rằng có lớp dạy Toán Lý Hoá, lớp 10, tuần ba buổi, mỗi tháng 400 ngàn đồng, ở quận 7. Tôi nhận, hỏi anh bao nhiêu tiền phí. Anh bảo 180 ngàn. Tôi móc túi ra, còn 150 ngàn, hỏi anh rằng em còn 150 ngàn, anh lấy 140 ngàn được không, còn 10 ngàn em để dành đi đường. Anh bảo được. Nhận tiền rồi bảo tôi 8h tối nay đến địa chỉ này này ở quận 7 đi dạy.
Ngày đó quận 7 không phồn hoa và nhộn nhịp như bây giờ. Quy hoạch đã được hình thành nhưng xây dựng chẳng bao nhiêu. Vừa đi vừa hỏi thì tôi tìm ra con đường nhà gia chủ. Đó là con đường lớn bắt vuông góc với đại lộ, nằm gần toà nhà quản lý của Phú Mỹ Hưng. Đi vào con đường, chó sủa inh ỏi. Tôi rà theo số nhà thì ra là một căn biệt thự cao ba tầng rất đồ sộ. Tự nghĩ trong lòng rằng nhà gia chủ to bự như vầy chẳng lẽ nào lại đi tìm một gia sư như mình để dạy cho con. Chắc lộn nhà. Tôi đạp xe đi mấy vòng rồi mới dám quay lại, hỏi rằng có phải nhà chú H. không. Một bà già giúp việc chạy ra mở cửa bảo phải, kêu dựng xe, rồi ngồi ghế đợi.
Đợi chừng hơn 20 phút thì ông chủ nhà bước ra. Ông ta hỏi tôi rằng là gia sư chỗ thầy Hùng phải không. Tôi cứ gật đầu. Lúc đó tôi nghĩ mấy công ty môi giới đề tên đại thầy Hùng, cô Nga nào đó để quảng cáo trên giấy chứ thầy cô gì mấy ông môi giới. Rồi tôi giới thiệu bản thân, rằng tôi đang là sinh viên khoa Vật Lý trường Khoa học Tự nhiên, đây là điểm thi đại học của tôi, đây là các bằng học sinh giỏi. Nói chuyện một lúc, ông chủ nhà bảo thôi thì dạy thử em nó một tháng. Tôi dạy hết một tháng, cuối tháng ông chủ nhà đưa phong bì trả tiền tháng đó, rồi ông bảo tôi dạy thêm tháng nữa. Tôi dạy thêm tháng nữa, ông chủ nhà lại đưa tiền, rồi bảo tôi dạy thêm tháng nữa. Tôi dạy thêm một tháng nữa thì lần này ông chủ nhà đưa tiền và nói cứ tiếp tục dạy đi nghen. Từ đó tôi tiếp tục dạy cho con ông cho tới ngày tôi đi Singapore du học. Nhà ông chủ có một bà quản gia là người bà con. Thường mỗi tối trước khi dạy xong, bà thường gói cho tôi một gói đồ ăn nhỏ treo trước cổ xe. Bà dặn, tụi nó (tức ông bà chủ) ngày xưa nghèo nên ăn mặn, con chịu khó ăn mặn chút nghen.
Tháng đầu tiên lãnh lương xong thì tôi đem tiền đó đi chuộc lại cái máy Sony Walkman để học tiếng Anh. Tôi ước mơ đi du học từ năm học cấp ba. Vào Sài Gòn, nhìn cảnh thành phố tiêu điều, trường học nhỏ bé, các thầy cô ngồi trên đọc, còn học trò ngồi dưới chép bài, không như những gì tôi thấy trên ti-vi về môi trường học tập ở các nước Âu Mỹ nên tôi chẳng mấy ham muốn học ở trong nước. Tôi nghĩ rằng mình chỉ có một cuộc đời, và rằng nó sẽ phí nếu chỉ có thể ngồi đây học. Vì vậy mà tôi quyết lấy học bổng đi Singapore.
Ngày đó, các trường đại học của Singapore qua Việt Nam tuyển sinh trực tiếp. Đợt của tôi là đợt thứ 7. Đầu tiên họ tuyển vài người, rồi các đợt sau này họ tuyển nhiều hơn. Đợt trước tôi, trường Đại học Công nghệ Nam Dương (Nanyang Technological University) tuyển chừng 20 bạn. Còn đợt tôi thì tuyển chừng 40 bạn trên cả nước. Đầu tiên trường sẽ nhận đơn trực tiếp, sau đó sẽ thông báo thi, và thi xong sẽ thông báo kết quả, đậu hay rớt. Nếu đậu thì một số nhỏ sẽ được xem xét cho học bổng toàn phần. Không phải ai nộp đơn cũng được thi vì họ sẽ lọc đơn và chỉ cho một số lượng nhỏ sinh viên được phép thi.
Để chuẩn bị cho kỳ thi thì tôi phải luyện. Trung tâm luyện thi của trường Lê Hồng Phong có mở một lớp luyện thi như vậy. Học phí cho môn Toán Lý bằng tiếng Anh là hơn 1 triệu, còn học phí riêng môn tiếng Anh tập viết luận thì cũng tầm 1 triệu nữa. Tôi đang suy nghĩ chưa biết thế nào thì Tâm, bạn thân của tôi, nói với tôi rằng ông phải đi luyện thi đi Vũ. Đi để biết tụi nó dạy cái gì vì mình thi là cạnh tranh với tụi nó nữa mà. Rồi hắn nói sẽ đưa cho tôi 1 triệu bảo tôi học đi, rồi về dạy lại cho hắn vì hắn bận nên không có thời gian đi học được. Tôi nghĩ Tâm nói động viên tôi thôi. Trong thâm tâm của tôi, nếu tôi đi học có tài liệu mà Tâm muốn mượn thì tôi sẽ đưa cho hắn mượn để photo. Tôi không để tâm đến lời của Tâm lắm. Nhưng hắn làm thật. Một ngày hắn đến đưa tôi 700 ngàn, bảo không có đủ tiền nên đưa tôi 700 ngàn để đóng tiền học. Tôi cám ơn. Cầm 700 ngàn, tôi định cuối tháng lãnh lương, lấy ra 300 ngàn để đóng tiền học môn Toán Lý tiếng Anh trước đã, còn môn viết luận tiếng Anh thì đăng ký sau cũng được.
Một buổi trưa ngồi trên ghế đá trong sân trường Khoa học Tự nhiên chỗ đường Nguyễn Văn Cừ, anh phó bí thư đoàn trường tên Tuấn gọi tôi, “Vũ, em làm học bổng nào chưa?” Tôi bảo chưa. Anh bảo, vào đây, anh làm cho em cái học bổng Texas. Tôi chẳng biết học bổng Texas là cái gì, ý nghĩa nó ra sao, cứ thấy học bổng là đi theo anh. Anh dẫn vào văn phòng đoàn trường, bảo chị trợ lý làm cho tôi cái học bổng Texas. Lúc này thì mới biết là học bổng Texas cho mỗi cá nhân có thành tích hoạt động hội sinh viên xuất sắc được 100 đô la Mỹ. Mà tôi là chi hội trưởng khoá Vật Lý trường Khoa học Tự nhiên niên khoá 2001, có tổ chức và tham gia tổ chức vài hoạt động chung cho trường, nên tôi ngay lập tức được xét duyệt là đúng tiêu chuẩn.
Cầm số tiền của học bổng Texas này cùng với số tiền của Tâm cho tôi đem đăng ký học hai khoá học luyện thi đi Singapore.
Tôi quen Tâm ngày chúng tôi đi học quốc phòng ở dưới Thủ Đức. Cả hai chúng tôi cùng học khoá Vật Lý. Ngày đó tôi đã lùng sục các học bổng, đi kết bạn với những người cùng chí hướng để học hỏi. Bạn bè từ đó mà biết tôi có chí du học. Tôi lại là lớp trưởng của khối Vật Lý 2001 nên nhiều bạn biết đến tôi. Một hôm, trong lúc học quân sự, có anh bạn bảo tôi rằng, Vũ, tao biết có một thằng kia rất ghê gớm, nó nghe thầy giảng bằng tiếng Việt mà ở dưới nó ghi lại bằng tiếng Anh, nghe nói đâu nó đi học ở Thái Lan về. Tôi nghe vậy lật đật hỏi anh bạn rằng người bạn kia tên gì, tí nữa ông đưa tôi sang đó để làm quen. Tôi đến gặp Tâm trao đổi rồi nhờ Tâm mua giùm sách học tiếng Anh. Từ từ chúng tôi dần trở nên thân nhau, rồi cùng nhau đi kiếm học bổng, để rồi cuối cùng tôi biết được thông tin về học bổng của Singapore. Giờ Tâm là chủ một doanh nghiệp lớn chuyên sản xuất thực phẩm ở Việt Nam.
Trong suốt những tháng trước khi thi, ngoại trừ những sinh hoạt cá nhân và đi dạy thêm, thời gian biểu của tôi chỉ xoay quanh việc luyện thi. Tâm hắn bảo tôi nên nghỉ học đại học đi để mà luyện thi. Hắn nhắc tôi tích qua sông chặt cầu, rằng tôi phải bỏ cây cầu đại học ở Việt Nam mới một lòng mà quyết tâm đi du học. Không nói ra nhưng hắn hiểu tôi.
Khi thi xong, Tâm gặp tôi trên trường, hỏi thi cử thế nào. Tôi bảo rằng Toán, Lý tôi làm khoảng 70%, làm đâu chắc đó. Còn tiếng Anh thì tôi viết tốt. Hắn bảo tôi rằng tôi sẽ đậu thôi.
Ngày đó cứ khoảng một tuần là tôi ra tiệm Internet để đọc email, xem thử kết quả người ta gửi về thế nào. Rồi một ngày nhận được một email chữ đầu đề là “Congratulations”, chúc mừng, là tôi biết kết quả mình đậu. Tôi ngay lập tức chạy ra trụ sở bưu điện và gọi ngay cho hắn. Câu đầu tiên hắn hỏi tôi mà không kịp cho tôi thông báo là đậu rồi hả Vũ. Tôi nói ừ. Hắn chúc mừng tôi.
Ít lâu sau, trường có gửi tôi thêm một email nữa thông báo rằng tôi được sơ tuyển để phỏng vấn cho học bổng châu Á của chính phủ Singapore. Hôm phỏng vấn tôi đi xe đạp tới. Ba người phỏng vấn hỏi tôi rằng đi bằng gì tới. Tôi bảo rằng tôi đạp xe tới. Họ bảo mất bao lâu, tôi nói khoảng 20 phút. Rồi họ hỏi tiếp rằng tại sao mẹ tôi dạy Văn mà điểm Văn của tôi kém vậy. Trong ba năm học điểm Văn của tôi chưa bao giờ đủ 6,5, và vì vậy mà tôi không bao giờ là học sinh giỏi, chỉ dừng lại ở học sinh khá. Tôi chỉ nói với họ là môn Văn đó tôi thấy không hợp. Tất cả những tiếng Anh giao tiếp mà tôi có được cho đến lúc đó toàn là do tôi tự học. Tôi mua sách về, tự học thuộc lòng từng câu, tự tập bằng cách vừa làm người nói vừa làm người trả lời. Tôi không có tiền để theo học các lớp tiếng Anh, còn Internet và máy tính là một thứ xa xỉ đối với giới sinh viên của tụi tôi ngày đó.
Cuối buổi phỏng vấn, ba người bảo tôi rằng bạn nói thì được, nhưng rất nghèo, họ dùng chữ poor. Rồi họ chỉ vào lỗ tai, bảo bạn nghe rất tệ. Họ hỏi rằng với một trình độ tiếng Anh như vậy có chắc là bạn học nổi chương trình không. Tôi bảo được, như tôi đã tự học tiếng Anh để đi thi thôi mà. Sau đó thì tôi nhận được email báo rằng họ cấp học bổng toàn phần.
Trước khi đi Singapore học tôi lên thăm cậu mợ. Cậu mợ này không có quan hệ ruột thịt nhưng rất quý tôi. Số là ngày tôi vào Sài Gòn thi đại học, chưa biết ở đâu thì hôm ghé nhà một người bạn của tôi tên Diệu để đưa trả Diệu cuốn lưu bút, má Diệu bảo nếu không có nhà ở thì ghé nhà của cô. Má Diệu rất thương tôi. Bà đưa cho tôi địa chỉ nhà.
Tôi đi xe lửa vào Sài Gòn một mình. Xuống xe lửa có một bác đạp xe đạp tới, hỏi tôi đi xe ôm không. Tôi bảo tôi đang kiếm xe ôm, ý tôi là các xe honda ôm, chứ không phải xe đạp. Nhìn cái vali của tôi rồi nhìn chiếc xe đạp của bác, tôi hỏi bác chở được không, tôi e ngại. Bác bảo bác chở được, con cứ lên xe. Rồi ông cầm cái vali để ở trước cổ xe, tôi ngồi yên sau, ông đạp xe một hồi thì đến địa chỉ nhà ở đường Vườn Chuối. Hỏi ông bao nhiêu tiền, ông bảo 5 ngàn. Vào nhà kể với mọi người rằng mình mới đi xe đạp ôm về, ai nấy cũng ngạc nhiên.
Nhà của má Diệu nói là nhà của cậu mợ. Cậu mợ giao kèo bán nhà gì đó với má Diệu. Lúc này ở nhà còn có thêm mấy người bạn của Diệu, cũng là bạn của tôi, đang ở để đi thi đại học nữa. Ở mấy ngày rồi quen cậu mợ. Hôm đi thi, buổi sáng mợ đưa cho tôi 10 ngàn, bảo Vũ con cầm đi lấy may, ráng thi cho được 10 điểm nghen. Sau này mỗi lần vào Sài Gòn tôi hay ghé nhà cậu mợ. Má Diệu sau này không mua nhà của cậu mợ nữa rồi chuyển sang mua nhà khác. Một lần tôi ghé thăm má Diệu trước khi thi, cô bảo đang bị tiểu đường phải mổ, sau này mổ cần hiến máu có khi con giúp cô nghen. Tôi gật đầu, bảo có gì thì cô cứ gọi con. Bẵng đi một thời gian lo thi cử, khi tôi quay lại thì được tin má Diệu bị mất vì bệnh.
Lên thăm cậu mợ, biết tôi sắp đi Singapore, cậu mợ mừng cho tôi. Lúc này cậu mợ đã bán căn nhà ở Vườn Chuối để mua hai căn nhà. Một căn trong hẻm ở Lê Hồng Phong để ở, còn một căn ở khu khác để cho thuê, lấy tiền chi tiêu. Cậu mợ nhờ tôi kiếm cho một người gia sư để dạy kèm cho Quốc, con trai của ông bà. Ông bà có hai đứa con song sinh, một trai một gái, nhưng bé gái bị bệnh Down. Tôi có giới thiệu cho một người bạn, rồi sau đó chừng một tháng trước khi đi, cậu mợ bảo tôi lên nhà cậu mợ ở đi, cậu mợ lo cơm nước, còn tôi lúc nào rảnh chỉ việc dạy cho Quốc. Tôi lên ở với cậu mợ một tháng. Ngày trước khi rời nhà cậu mợ về quê, cậu có chở tôi đi ra hàng, mua cho một đôi giày da.
Được học bổng toàn phần bao gồm tiền học và sinh hoạt phí, nhưng tiền vé máy bay, các thủ tục, và tiền bạc để chi tiêu đi lại tự mình phải chi trả. Nhà tôi thì không có tiền. Nhân bà ngoại tôi bán miếng đất, mẹ tôi nói với bà ngoại tôi cho tôi mượn tiền để đi học rồi tôi đi làm sẽ trả lại cho bà. Tôi qua nói với bà ngoại rằng tôi muốn mượn 24 triệu. Số tiền đó khoảng hai ngàn rưỡi đô la Singapore hồi đó. Bà ngoại tôi sau đó đưa tiền cho mẹ tôi, và mẹ tôi đem đổi ra tiền đô la Singapore để tôi đem theo. Sau này khi đi làm, tôi gửi tiền về cho mẹ tôi để đem gửi trả lại cho bà ngoại. Bà ngoại tôi có nhiều con cháu, mà tôi chỉ là một. Tôi không muốn phải nhận tiền của bà vì nếu bà cho tôi một số tiền như vậy, thì về công bằng, phải có phần cho những đứa cháu khác. Trước khi bà mất, bà hỏi tôi có đứng tên lấy nhà từ đường không. Tôi bảo không, vì làm như vậy khác nào ưu ái tôi trong khi còn bao nhiêu con cháu khác. Ngày còn sống bà ngoại rất thương tôi. Hôm trước khi tôi đi du học bà nói với tôi rằng ngày xưa, có một ông thầy bói ghé nhà rồi bảo với bà rằng bà sau này sẽ có một thằng cháu học giỏi lắm. Bà nói bà nhớ trong lòng, giờ thì biết rồi. Hôm bà mất tôi ở Mỹ, còn hai năm nữa mới hoàn thành luận án tiến sỹ.
Nguyễn Huy Vũ
25.8.2021
