Mấy ngày nay rộ lên tin báo chí đưa rằng ở một tỉnh miền núi của Hàn Quốc, những nông dân nghèo không lấy được vợ địa phương được chính quyền khuyến khích lấy những cô du học sinh trẻ đẹp của Việt Nam. Tin này đã làm nhiều người bức xức, và các dư luận viên vì vậy cũng lên đồng — như là một cách lên dây cót tinh thần dân tộc và để bảo vệ vai trò của nhà cầm quyền và tính chính danh của chế độ.
Nhưng nè, cho dù có đi xua cả ngàn dư luận viên để bào chữa thì các bạn cũng không thể thay đổi đi một thực tế rằng Việt Nam là một nước nghèo, rất nghèo. Và nghèo thường đi đôi với hèn, với kém. Chẳng có một nước nghèo nào mà sang cả.
Thu nhập bình quân đầu người hiện nay của Việt Nam chỉ vỏn vẹn có khoảng hơn 200 đô-la Mỹ mỗi tháng, 2.700 đô-la Mỹ mỗi năm. Còn thu nhập bình quân đầu người của Hàn Quốc gấp 12 lần Việt Nam, ở mức 31 ngàn đô-la Mỹ mỗi năm, theo số liệu của Ngân hàng Thế giới.
Một người trung bình có thu nhập hai trăm đô la Mỹ mỗi tháng nghĩa là gì? Nghĩa là có vô số người có thu nhập dưới 200 đô-la Mỹ mỗi tháng, và một thiểu số người có thu nhập rất cao hơn 200 đô-la Mỹ mỗi tháng.
Bạn ở thành thị, có điều kiện tiếp xúc với Internet, nhìn thấy những bạn xung quanh mình giàu sang, thu nhập mỗi tháng hàng chục triệu tới hàng ngàn đô, thì nghĩ rằng Việt Nam mình như vậy là giàu, là phát triển. Nhưng cái góc khuất nhóm dân có thu nhập dưới 200 đô-la mỗi tháng thì nhiều vô kể. Họ không có cơ hội để có điện thoại thông minh và được dịp kết bạn với bạn, ở trong vòng bạn bè với bạn, và vì vậy mà bạn không bao giờ thấy họ. Hai thế giới chạy song song với nhau, giàu và nghèo, cách biệt cùng tồn tại trong cùng một đất nước.
Ở bất cứ một nước nào, đồ thị bất bình đẳng về giàu nghèo và thu nhập đều có cùng một dạng. Đó là nhóm dân giàu nhất, nhóm 1% chiếm chừng 40% tài sản quốc gia như ở Mỹ, và công bằng hơn thì cũng chiếm 20% như ở các nước Bắc Âu. Nhóm 40% nghèo nhất của Mỹ hầu như không có một tài sản đáng kể nào cả. Ở các nước khác cũng tương tự. Mức thu nhập thì ít chênh lệch hơn nhưng cũng nghiêng hẳn về phía những người giàu.
Nói như vậy để các bạn biết rằng đằng sau con số thu nhập trung bình hàng tháng hơn 200 đô-la Mỹ của mỗi người Việt Nam là vô số con người, ít nhất là một nửa dân số, có thu nhập dưới 200 đô-la Mỹ mỗi tháng. Họ là những nông dân, công nhân, những mẹ, những em, những chị, vất vả, lam lũ ở những vùng nông thôn, họ bế tắc với công việc, cuộc sống, và họ chấp nhận làm bất cứ gì để họ đổi đời. Vì thế mới có làn sóng cô dâu Đài Loan, rồi cô dâu Hàn Quốc, rồi có phong trào gái Việt đứng đường ở Singapore, Malaysia.
Ai chịu trách nhiệm này? Chính các lãnh đạo đảng Cộng sản Việt Nam chứ còn ai vào đây nữa. Họ độc quyền lãnh đạo và vì vậy mà độc quyền chịu trách nhiệm cho tất cả các sự thua thiệt của quốc gia và dân tộc trên trường thế giới.
Ngày nay, nếu bạn cầm hộ chiếu đi ra nước ngoài, hộ chiếu Việt Nam là một hộ chiếu hèn kèm nhất khu vực. Đi đâu bạn cũng phải xin chiếu khán (visa), và bạn luôn đối diện với khả năng bị từ chối. Đơn giản là nước nào cũng sợ dân Việt đến và trốn ở lại. Tại sao vậy? Tại vì Việt Nam quá nghèo so với hầu như tất cả các nước khác. Chẳng ai dại gì đi trốn đến một nước nghèo khó hơn cả. Những nước khá hơn một chút đều có dân Việt Nam đến nhập cư lậu, từ những nước xa xôi như Peru ở Nam Mỹ cho đến gần gần như Malaysia.
Thấy nhục không? Nhục chớ. Mình cũng là dân Việt Nam mà. Mình thay đổi được không? Được chứ. Nửa thế kỷ trước Hàn Quốc từng là một nước nghèo, dân họ đói phải ăn vỏ cây, chỉ sau nửa thế kỷ giờ đây họ thành một nước phát triển giàu mạnh. Nhật Bản mất 70 năm từ một nước phong kiến lạc hậu trở thành một cường quốc.
Còn Việt Nam? Trước 1975 Việt Nam Cộng Hoà từng có một nền văn hoá, giáo dục tiến bộ nhất khu vực, sau nửa thế kỷ giờ thì đứng hàng cuối khu vực. Do ai? Đảng Cộng sản độc quyền lãnh đạo và độc quyền chịu trách nhiệm chứ còn ai.
Chừng nào đảng Cộng sản còn tiếp tục lãnh đạo, chừng đó đất nước còn lạc hậu so với thế giới.
Tại sao?
Tại vì ở các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, một cách trung thực, lúc ban đầu chính thể của họ cũng là độc tài. Nhưng cái độc tài của họ không phải độc tài cộng sản. Họ độc tài về quyền lực nhưng họ không độc tài về tư tưởng, về chân lý. Giáo dục họ không có nhồi sọ dân chúng. Họ cởi mở về giáo dục và xã hội, để tự do tư tưởng, tự do trao đổi thông tin, tự do kinh doanh, sở hữu tài sản, tự do di chuyển, trao đổi học thuật văn hoá tư tưởng thoải mái với các nền văn minh dân chủ phương Tây. Vì thế mà dù trong chế độ độc tài quyền lực, xã hội họ vẫn phát triển, giới trung lưu của họ lớn mạnh, giới thương nhân của họ vẫn năng động, vẫn tích luỹ tài sản, vẫn cải tiến sản phẩm, để rồi một ngày khi xã hội đủ phát triển và lớn mạnh thì họ tự phá vỡ cái gông độc tài để trở thành một nước phát triển và dân chủ. Dân chủ giúp họ lớn mạnh hơn nữa vì nó giúp họ chọn ra những lãnh đạo ưu tú hơn, trong sạch hơn, tài sản quốc gia ít tham nhũng hơn.
Còn ở Việt Nam? Giáo dục bị nhồi sọ, tư tưởng bị uống nắn, sách báo phương Tây thì hạn chế, đi đâu, tiếp xúc với ai, làm gì cũng đều phải xin phép, nghiên cứu hay phát biểu mà đụng đến thể chế, mô hình chính trị, kinh tế xã hội thì luôn luôn nớm nớp lo bị gán cho cái nhãn phản động, là thế lực thù địch, là kỷ luật, nhà tù. Riết rồi dân quá sợ mà hèn, người có học trở nên nhu nhược, kẻ sỹ chẳng còn mấy ai và nếu còn thì cũng chẳng có những nghiên cứu, thảo luận gì cho ra hồn. Văn hoá vì vậy mà suy kiệt, tư tưởng vì thế mà méo mó. Hỏi sao phát triển được?
Tất cả chỉ vì đảng Cộng sản sợ dân trí phát triển, vì dân trí mà phát triển thì dân tất biết và đòi các quyền cơ bản của mình, trong đó có quyền ứng cử và bầu cử tự do. Mà lúc có bầu cử, ứng cử tự do minh bạch thì với tầm vóc, kiến thức, khả năng, và trí tuệ của các lãnh đạo đảng Cộng sản hiện nay thì họ rớt chắc.
Cho nên, muốn đất nước phát triển thì không có con đường nào khác ngoài việc các bạn phải đòi hỏi cho được tự do bầu cử, ứng cử. Đòi một cuộc bầu cử minh bạch, với các quy luật công bằng cho các ứng viên. Không cần phải đòi lật đổ chế độ chi cả. Nếu các đảng viên đảng Cộng sản có uy tín, khả năng thì sẽ được dân bầu tiếp lãnh đạo. Còn nếu không, các ứng viên khác sẽ thay thế. Một quốc hội gồm những người ưu tú nhất của đất nước tự khắc biết điều gì cần thiết cho dân tộc. Và tôi tin rằng, chỉ bằng thực hiện vài lần bầu cử tự do như vậy Việt Nam sẽ hoá RỒNG. Vì người Việt mình sáng dạ, thông minh, và chịu khó không thua những dân tộc khác, ít nhất là ở châu Á này.
Nguyễn Huy Vũ
31.5.2021